Hava Durumu
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文

'Dr. Galip Kırıcı'nın 'Âmânı Bol Olsun' Üzerine Yazısı ve Halpuz Üzerine

Yazının Giriş Tarihi: 13.12.2025 10:20
Yazının Güncellenme Tarihi: 13.12.2025 10:26

Hekimhan dergimizin abonesi ve yazarlarından Uzm. Dr. Galip Kırıcı Mersin'de görev yapıyor. Toplumsal etkinlikler, sanat ve edebiyat ile de yakından ilgili. Yaz döneminde yayınladığım 27. kitabımı Ekim ayında Hekimhan dergisinin 32. sayısı ile kendisine göndermiştim. Kendisi de kitap ile ilgili bir yazı yazmıştı. Ben de yazısı üzerine kendisine yazı gönderdim. Sayın Kırıcı'nın yazısını Sanatçılarım sitemde, yazımı da mektup biçiminde yazdığımdan dolayı Mektup Arkadaş Gibidir sitemde yayınladım.
'Âmânı Bol Olsun'
Yazar Süleyman Özerol beyi, yaklaşık sekiz yıl önce yayın hayatına başlayan Hekimhan dergisi üzerinden tanıyorum. Birkaç kez telefon ile konuştuk. Sosyal medyadan birbirimizi takip ediyoruz.Sayın Özerol'un bu kitabını elime alınca, çocukluğumda sıkça duyduğum bir türkü aklıma geldi.
"Aşağıdan gelir omuz omuzaÇiğdem de karışmış -aman aman- güle nergize"
Bu ve benzeri genellikle Arguvan ve daha az yöresel türküler ekseriyetle düğünlerde ki sazlı sözlü sofralarda söylenirdi.
'Âmânı Bol Olsun' kitabı tam da ismine yaraşır olmuş. Kitapta Arguvan Âşıklarını (Âşık Çobani, Âşık Ekberi, vd...) ve bestelerini okuyup öğreniyoruz.
Sayın Özerol Arguvan havaları konusunda, "Bir kaynakta; Malatya iline bağlı Arguvan ilçesi ve bu ilçeye bağlı bazı köylerde icra edilen yöresel bir ağızdır." diye yazıldığını belirtiyor ve bu Arguvan havası türkülerin çevre illerde de aynı ağız ile söylendiğini vurguluyor.
Şimdilerde ülkemizin her yerinde ve sınırlarımız ötesinde çokça söylenmesi istenen/söylenen Arguvan türküleri...
Bu kitabında ve daha önce yazdığı dergi yazılarında sıkça kullandığı bir söz var sayın Özerol'un, "Kaydetmezseniz kaybedersiniz!" diye. Çok hoşuma gider bu sözcük. Bildiklerimizi, araştırıp öğrenebildiklerimizi, kaydetmeliyiz. Yoksa kaybederiz ve bizden sonraya nakledeceğimiz güzelim kültürümüz/değerlerimiz bizlerle birlikte yok olur gider.
"Kitapta hata/eksik var mı?" diye soracak olanlara, çok değerli dostum Nazmi Bayrı'nın, 'Gün Yüzü' kitabında yazdığı, "Her kitap eksik kitaptır" sözüyle yanıt vermek istiyorum. Bana göre sayın Bayrı'nın tespiti çok doğru. Eksikler olmasa, gelişim/değişim/ilerleme rafa kalkar. Buradan şunu anlatmak istiyorum, kitapta eksik olarak gördüğüm (tabi ki sayın Özerol'un hoş göreceğini umarak); bu kitapta anlatılan Arguvanlı ozan/şairlerin şiirlerine biraz daha yer verebilseydi, bana göre çok daha iyi olurdu.
Kitapta çokça söz edilen; Antropolog-Etnoarkeolog Hüseyin Şahin ile birlikte yayınladıkları 706 sayfalık 'Arguvan Türküleri/Halkbilimsel Bir Araştırma Denemesi' kitabının önemli bir eser olduğunu düşünüyorum. Keşke edinebilsek.
︎ Erzincan Kemaliye'yi gezdim; orada Mani Yolu'nu gördüm.
︎ Kemaliye Ocak Köyünü gezdim; Ali Yolu'nu gördüm.
Arguvan ilçemizi görmek nasip olmadı. Ama, 2026 yılı ağustos ayında Arguvan'ı ve özellikle de Halpuz köyünü görmeyi planlıyorum.
︎ Halpuz (Dolaylı) köyünde de Aşıklar/Deyiş Yolu olabilir diye düşünüyor ve olmasını öneriyorum. Aynen Mani-Ali yollarında olduğu gibi yolun bir tarafı Halpuzlu ozanların/aşıkların sözlerinden bir dörtlük yazılarak hem onlara değer verilmiş, hem de köye gelenlere bir kültürel aktarım sağlanmış olur. Umarım bu önerim dikkate alınır.
Sayın Özerol'u bu güzel kitabı için kutluyorum ve tebrik ediyorum. Emeklerine sağlık.
Okunmasını önerebileceğim bir kitap...


'Amanı Bol Olsun' İçin ve Halpuz Üzerine
Sayın Kırıcı Merhaba,27. kitabım 'Amanı Bol Olsun' için yazınıza teşekkürler...
Şiirlere daha çok yer vermek konusunu yazmışsınız. Bu konuda Dr. Hasan Basri Kılıç'ın iki ciltlik Arguvan Şairleri ile ilgili kitabı önemli kaynaktır. Diğer yandan Hüseyin Şahin ile birlikte hazırladığımız Arguvan Türküleri kitabımızda da şairlerin seslendirilmiş şiirlerini oldukça örneği vardır. Şairlerle ilgili bireysel kitaplar da ayrı...
Arguvan Türküleri, 2004 yılında 706 sayfa olarak 13.5x19.5 boyutunda yayınlandı. 2023 yılı Eylülünde tescil amaçlı olarak 16x24 boyutunda 682 sayfa olarak yayınladık. Bu süreçte Hekimhan dergisi abonelerimizden isteyenlere dergi ile gönderdim. Tescil amaçlı oalrak çok az sayıda bastırdığımızdan elimizde kalmadı. Yakın zamanda Bilim ve Sanat Yayınlarınca yeniden 764 sayfa olarak basımı yapılacak.
Halpuz ile ilgili önerinize gelince; yöre kültürü ile ilgili yazınız ve önerinizin önemini belirtmek isterim.
Halpuz, yeni adı dolaylı olup, Arguvan'ın mahallesidir. Yörede daha çok da Halpız derler. Aşıklıktan, deyişlerden çok, halktan birilerinin yarattığı ve zamanla halka mal olan anonim dediğimiz 'türkülerin gözesi'dir. Pek çok türküde de adı geçer. Arguvan Türküleri kitabımızda pek çok örnek vardır.
Dereye aşağı indim yarpıza
Eller sığdı ben sığamadım Halpız’a
Küçük yaşta meyil verdim bir kıza
Meylimi boşa savma nazlı yar


Değişik söylenişi de vardır.

Dereye aşağı gidek yarpıza
Eller sığdı ben sığmadım Halpız’a
Küçük yaşta meyil verdim bir kıza
Onu da Allah nasip etmedi bize


Tarımsal bir alan olduğundan yörenin iş özelliklerinden de söz edilir.

Halpız’ın altında harman yeri var
Sıktırmış kemere ince beli var
Ben yârimi nerde görsem tanırım
Şekerden kaymaktan tatlı dili var


Soğuk olur şu Halpız’ın yoğurdu
Yarım seni hangi ana doğurdu
Benim senden ayrılasım yoğudu
Esti acı boyraz ayırdı bizi


Sevda ve gurbet kaynaklı türküler ağırlıktadır.
Gâvur muydu cıfıt mıydı babası
Tuttu da yarımı karcı eyledi
Geçerken Halpız’a yolum uğradı
O yar beni doğum doğum doğradı


2023 yılında Erdal Ekici'nin derlediği Dolaylı Mahallesi kitabını da yayına hazırladım ve basıldı. Bu kitapta da Halpuz'un ünlü şairlerinden (Muharrem Yazıcıoğlu, Nevzat Topal, Abbas Ekici...) söz edilmiş, şiirlerinden örnekler verilmiştir.
Yıllardan beri Arguvan Haber sitesinde birlikte yazdığımız Ali Adıgüzel ve İrfan Göksu ile Kalender Ekici'nin yörenin sözlü kültür ürünlerini de bir yıla yakın bir süreden beri yayına hazırlıyorum ve basım aşamasına geldi. Kalenden Ekici'nin yazıları da Halpuz üzerinedir. Anılarla Öykülerle Arguvan yılın son günlerinde okuyucuyla buluşacak...
Sözlü kültürümüzü yazıya aktarmada önemli bir eylem olan 'kaydetmek! benim için daha da önem taşıyor. Çünkü bu işi kırk yıldan fazla bir zamandan beri sürdürüyorum. Yine Hekimhan dergisinde sıkça belirttiğim gibi elim tuttukça, gözüm gördükçe, gücüm yettikçe sürdüreceğim.
İlginiz için teşekkürler, selamlar, sevgiler...

Ankara, 10 Aralık 2025

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar (0)
Yükleniyor..
logo
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.