Değerli okuyucular, merhaba! Sizlerle ilk kez buluşmanın heyecanını yaşıyorum. “Vizyon Ekonomisi” başlıklı köşemde, geleceğe dair düşüncelerimi paylaşmak, bu zamana kadarki ekonomi, ihracat ve vizyon konularındaki deneyimleri ve fikirlerimi sizlere farklı bakış açıları ve farkındalık sunmak amacıyla başlıyorum.

“Vizyon Ekonomisi” adını verdiğim bu yeni yolculukta, sadece rakamların ve güncel gelişmelerin ötesine geçerek, ekonomiye daha derin, daha anlamlı ve en önemlisi daha ileriye dönük bir pencereden bakmayı hedefliyorum. Peki, bu “Vizyon Ekonomisi” tam olarak ne anlama geliyor? Gelin, kelimelerin kökenlerine inerek bu sorunun cevabını birlikte arayalım.

“Vizyon” kelimesi, kökenini Latince “visio” kelimesinden alır ve “görme, bakış” anlamına gelir. Ancak zamanla bu kelime, sadece fiziksel bir eylemi değil, aynı zamanda zihinsel bir yeteneği de ifade etmeye başlamıştır. Bir liderin vizyonu, bir şirketin vizyonu ya da bir ülkenin vizyonu dediğimizde, aslında geleceğe dair kurulan hayalleri, belirlenen hedefleri ve bu hedeflere ulaşmak için çizilen yol haritasını kastederiz. Vizyon, mevcut durumun ötesini görebilme, potansiyeli fark edebilme ve henüz var olmayan bir geleceği tasavvur edebilme yeteneğidir.

“Ekonomi” kelimesi ise kökenini Antik Yunanca “oikonomia” kelimesinden alır. “Oikos” ev, “nomos” ise kural, yönetim anlamına gelir. Dolayısıyla “oikonomia”, başlangıçta “ev yönetimi” veya “hane halkı yönetimi” anlamında kullanılmıştır. Zamanla bu kavram genişleyerek, bir ülkenin veya bir bölgenin kaynaklarının (para, mal, hizmet, insan gücü vb.) üretimi, dağıtımı ve tüketimi ile ilgili tüm süreçleri kapsayan bir bilim dalı haline gelmiştir. Ekonomi, kıt kaynakların en verimli şekilde nasıl kullanılacağını araştırır.

Peki, “Vizyon” ve “Ekonomi” kelimeleri bir araya geldiğinde ne anlama geliyor? “Vizyon Ekonomisi”, sadece mevcut ekonomik sorunlara anlık çözümler üretmekle kalmayıp, aynı zamanda gelecekteki fırsatları ve tehditleri öngörerek proaktif adımlar atmayı ifade eder. Bu, kısa vadeli kazançların ötesinde, uzun vadeli sürdürülebilir kalkınmayı hedefleyen, stratejik ve yenilikçi bir yaklaşımdır. Örneğin, bir ülkenin sadece petrol gelirlerine bağımlı kalmak yerine, yenilenebilir enerjiye yatırım yapması, geleceğin enerji ihtiyaçlarını öngören vizyoner bir ekonomik adımdır. Ya da bir şehrin, geleneksel sanayiden yüksek teknolojiye geçiş yapması, iş gücünü bu yönde eğitmesi, vizyoner bir ekonomik dönüşüm örneğidir.

Geçtiğimiz hafta düzenlenen istişare toplantısında, deprem nedeniyle artan göçün ekonomi üzerindeki etkileri ele alındı. Özellikle nitelikli iş gücünün şehirden ayrılması; bu durumun neden olduğu işgücü kaybının üretimde düşüşe yol açtığı vurgulandı. Yani sadece insan gitmiyor; gitmesiyle birlikte üretim potansiyeli de azalıyor. Bunu ele alırken, veri analizinden hayata dönen istihdam modellerine kadar uzun soluklu planların önemi net biçimde ortaya çıktı.

Birçok şehir, turizmi sadece kısa vadeli gelir kaynağı olarak değil, uzun vadede ekonomiyi çeşitlendirecek, istihdamı artıracak ve şehirlerin marka değerini yükseltecek bir stratejik yatırım alanı olarak görüyor. Turizme yapılan yatırımlar, doğrudan sadece ziyaretçi çekmekle kalmaz; yerel işletmelerden ulaşıma, el sanatlarından konaklamaya kadar çok sayıda sektöre yayılan ekonomik canlılık yaratır. Bu anlayış, şehirlerin sadece ekonomik değil, kültürel ve sosyal gelişiminde de önemli bir rol oynar. Doğru planlanmış turizm projeleri, şehrin kimliğini güçlendirirken, aynı zamanda yerel halk için de yeni iş ve girişim imkanları oluşturur.

Bu iki gelişme, işgücü kaybı ile üretimde düşüş riskini öngören analizler ve turizme yönelik yatırımlar, bir arada Vizyon Ekonomisi’nin hem riskleri tanıma hem de fırsatları harekete geçirme özelliğini temsil ediyor.

Vizyon Ekonomisi, yaşadığımız yerin ekonomik dayanıklılığını şu başlıklarda güçlendirir: - Üretim kapasitesi korunur: İşgücü kaybının üretimi nasıl etkilediğini analiz ederek, etkisini azaltacak adımlar atılarak yeni eğitim programları ve teknoloji odaklı alanlarla işe dönüşüm sağlanır. - Yan sektörler gelişir: Turizmle birlikte el işi, ulaşım, konaklama gibi alanlarda istihdam artışı yaşanabilir. - Şehrin marka değeri yükselir: Turizmle tanınan şehirler, yatırım ve göç tercihlerinde öne çıkar. - Sistemsel hazırlık artar: Vizyonla planlanan altyapı, kriz anlarında daha hızlı tepki verir; yerel ekonominin istikrarına katkı sağlar.

Bir üreticinin don felaketiyle mahsulünü kaybettiğini düşünün. Vizyon varsa, “Acaba dayanıklı çeşide mi geçsem? Tarıma yeni bir alternatif ürün mü katmalı?” sorularını sormak gerekir. Bu sorular, üretici eğitimleri, kooperatifleşme ve pazara erişim desteği gibi somut adımlara dönüşebilir. Felaket, yeni fırsatlara kapı aralar.

Sonuç olarak; bu köşede paylaşmak istediğim, Vizyon Ekonomisi’nin yaşadığımız şehir için tek bir düşünce ya da proje değil, bütünsel uygulanabilir ve uzun vadede toplum refahını güçlendirecek bir yaklaşım olduğudur. Göçle azalan iş gücünü analiz etmek, projelerle turizmi ve üretimi desteklemek, şehirde ekonomik psikolojiyi canlandırmak gibi adımlar bu bakış açısının parçalarıdır.

Vizyon sorularla gelişir, ekonomi yatırımlarla güçlü olur. Sevgi, Saygı ve Selamlarım.